AMNİYOSENTEZ

Transabdominal yolla amniyotik sıvının elde edilmesi halen kromozom, gebelikte meydana gelen bazı enfeksiyonların (annede meydana gelen enfeksiyonların bebeği etkileyip etkilemediğinin saptanması) ve bazı genetik bozuklukların tanısında en sık kullanılan yöntemdir. Genellikle 15 ile 20. haftalar arasında yapılır.

Teknik

İşlem öncesi bebek ultrasonografi ile ayrıntılı bir şekilde değerlendirilir ve ölçüleri alınır. Aseptik koşullarda, ultrasonografi kılavuzluğunda 20 ila 22 numaralı spinal iğne kullanılarak gebenin karın duvarından gebelik kesesine girilir. İşleme bağlı rahatsızlık çok azdır ve lokal anestezi kullanılmaz. Alınan sıvının ilk 1 veya 2 mL’si annenin hücrelerinin bulaşma olasılığı olduğu için atılır. Daha sonra yaklaşık 20 mL sıvı ise fetal karyotipleme için toplanır ve iğne çıkartılır. İğnenin giriş yeri sonografik olarak kanama açısından gözlenir ve işlemin sonunda fetal kalp atışları belgelendirilir. İşlem süresi yaklaşık 1 dakikadır. Hastada kan uyuşmazlığı varsa işlem sonrasında anti-D immünglobulin uygulanır. Nadiren ikinci bir işlem gerekebilir, ancak ikiden fazla giriş yapılmamalıdır.

İşlem sonrası hastane yatışı gerekmez. Kısa bir izlem ve dinlenme sonrası gebe evine gönderilir. Yatak istirahatine gerek yoktur. Gebe hafif olmak üzere evinde günlük aktivitelerini yapabilir. 

Sonuç genellikle 3 haftada çıkar. Ancak, FISH ve QF-PCR gibi yöntemlerle daha kısa sürede sonuç elde edilse de kesin sonuç için ortalama 3 hafta süren hücre kültür sonucunu beklemek gerekir. Bazen mikroarray ve WES (whole exome sequencing) gibi daha ayrıntılı analizlerin yapılması gerekebilir. Olguların %99’undan fazlasında amniyotik sıvı kültürü başarılıdır ancak nadiren hücre kültüründe üreme olmayabilir ve sonuç elde edilemez. Bu durumda amniyosentez tekrarı gerekir.   

Komplikasyonlar

  1. Gebelik kaybı (düşük) – işleme bağlı gebelik kaybının 1/300 ile 1/500 arasında olduğu düşünülmektedir. Gebelik kaybı oranı vücut kitle indeksi (VKİ) ≥40 kg/m2 olan kadınlarda 2 kat fazladır. Gebelik kaybının en sık nedeni işlem sonrasında meydana gelen sıvı kaçağına bağlı gelişen enfeksiyondur. 
  2. Sıvı kaçağı (su gelişi) – olguların yaklaşık %1 ile 2’sinde görülür. Çoğu kez gebelik sorunsuz şekilde devam eder ancak bazen enfeksiyona bağlı gebelik kaybı meydana gelir.
  3. Koriyoamniyonit – gebelik kesesinin enfeksiyonudur. Olguların %0,1’den daha azında meydana gelir. Tanı koyulduğunda gebeliği sonlandırmak gerekir.
  4. Bebeğin iğne ile yaralanması – ultrasonografi kılavuzluğunda yapıldığından çok nadirdir, hatta yok gibidir.  
  5. Ağrı – işlem sonrası rahim kasılmalarına bağlıdır. Kısa sürede geçer.
  6. Vajinal kanama – nadirdir.
  7. Anne ölümü – çok nadirdir. Daha çok işlem sonrası meydana gelen tedavi edilmemiş koryoamniyonite bağlıdır. Ülkemizde ve dünyada az sayıda olgu bildirilmiştir.